Sismik görüntüleme sayesinde araştırmacılar, eski bir okyanus tabanının Dünya’nın çekirdeğini çevrelemiş olabileceğini ortaya çıkardı.
Bu katman, Dünya içinde erimiş dış çekirdeğin silikat kaya mantosuyla buluştuğu bölge olan çekirdek-manto sınırında (CMB) yüzeyin yaklaşık 2.900 kilometre altında yer alır. Nispeten ince bir katman olmasına rağmen, bilim adamlarının sismik dalgaları yavaşlatma yetenekleri nedeniyle ultra düşük hız bölgeleri (ULVZ’ler) olarak adlandırdığı inanılmaz derecede ağır bölgelere de sahiptir.
ULVZ’ler nasıl ortaya çıktı? Özellikle bölgenin kapsamlı, yüksek kaliteli görüntülerini oluşturmanın zorluğu nedeniyle uzun yıllardır bilimsel tartışma konusu olmuştur. Ancak mevcut çalışma bu tartışmayı sonlandırabilecek gibi görünüyor. Araştırmanın baş yazarı Samantha Hansen, açıklamasında şunları söyledi: Bizimki gibi sismik araştırmalar, gezegenimizin iç kısımlarının en yüksek çözünürlükte görüntülerini sağlıyor ve bu yapının önceden düşünülenden çok daha karmaşık olduğunu görüyoruz.” söz konusu.
Araştırma grubu, Antarktika’ya, insan vücudunun tıbbi taramalarına benzer şekilde, Dünya’nın güney yarımküresinin iç kısmının bir görüntüsünü oluşturmak için sarsıntıların yarattığı sismik dalgaları kullanan bir sismik sondalar ağı gömdü. Yazar Edward Garnero, “ Antarktika’dan gelen 1000’lerce sismik kaydı analiz eden yüksek çözünürlüklü görüntüleme yöntemimiz, incelediğimiz her yerde CMB’de ince anormal malzeme bölgeleri [UVLZ’ler] buldu” dedi ve şöyle devam etti: ” Malzemenin kalınlığı birkaç kilometreden 10 kilometreye kadar değişmektedir. Bu da merkezde bazı yerlerde Everest Dağı’nın 5 katı yüksekliğinde dağlar gördüğümüz anlamına geliyor.”
ULVZ’lerin sismik dalga yavaşlatma özellikleri ve değişken yükseklikleri nedeniyle tabakanın muhtemel tektonik plakaların batması sonucu Milyonlarca yıl boyunca gömülü kalan eski okyanus kabuğundan oluştuğuna inanıyor. Kıtaların zaman içinde yavaş hareket ettiği göz önüne alındığında, bunun Dünya’nın çekirdeğinin tamamını kapsayabileceğini öne sürüyorlar, ancak durumun gerçekten böyle olup olmadığını belirlemek için daha fazla sismik araştırmaya ihtiyaç var.
Gelecekteki çalışmaların ne göstereceğini bilmesek de, mevcut bulgular bize ısının Dünya’nın çekirdeğinden daha ince bölgelerden, mantodan ve volkanik patlamalar şeklinde Dünya yüzeyine nasıl kaçabileceği konusunda daha iyi bir fikir veriyor. .
Hansen, ” Araştırmamız, Dünya’nın sığ ve derin yapısı ile gezegenimizi yönlendiren genel süreçler arasında önemli bağlantılar sağlıyor” diyor.
Çalışma Science Advances’da yayınlandı.
