Anayasa Mahkemesi (AYM), haber portalı T24 Yazar, bugün gazeteci Tolga Şardan’ın tutuklandığı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 217A maddesi kapsamındaki “kamuoyunu yanıltıcı bilgi verme” kabahatinin iptali talebini görüştü. Anayasa Mahkemesi, “yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” suçunun iptali talebini oy çokluğuyla reddetti. Karar 6’ya karşı 8 oyla alındı.
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye göre, Anayasa Mahkemesi Raportörü “kamuya açık olarak yanıltıcı bilgi yayma” suçunun iptali için rapor hazırladı.
Türkiye’de “sansür kanunu” olarak adlandırılan ve Ekim 2022’de TBMM’de kabul edilen dezenformasyon düzenlemesiyle “kamuoyunu yanıltıcı bilgi yayma” suçu Türk Ceza Kanunu’na eklendi.
Bu kapsamda, “Ülkenin iç ve dış güvenliğine, kamu düzenine ve genel sağlığına ilişkin, toplumun huzurunu bozacak şekilde gerçek dışı bilgileri kamuoyuna endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla yayan kişi”. kamuya bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.” “Failin suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyetleri çerçevesinde işlemesi hâlinde birinci fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.”
CHP, 217/A maddesinin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Gazeteciler protesto etti
Gazeteciler, kararın açıklanması öncesinde Anayasa Mahkemesi önünde dezenformasyon yasasını protesto etti. Basın Kurulu, Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD), Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) ve Haber Sen ortak açıklama yayımlayarak, “Kamuoyunu yanıltıcı bilgi yayma” maddesi Bir yıl boyunca onlarca gazetecinin soruşturulması, gözaltına alınması ve tutuklanması, keyfi suçlamalara yol açtı. “Artık bütün ülke biliyor ve görüyor. Bu hafta sadece üç günde üç gözaltı, dört soruşturma ve bir tutuklamayla karşı karşıya kalan gazeteciler, bu yazının iptalini Anayasa Mahkemesi önünde ‘sansüre ve tutuklamalara karşı basın nöbeti’ ile karşılayacak.”
Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri Kenan Şener, “Can Atalay’ın kararıyla da gördüğümüz gibi Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmadığına şahit oluyoruz. Bugün ülkenin en yüksek mahkemesi karar verecek. Anayasa Mahkemesi var mı yok mu? Bugün dezenformasyon maddesine ilişkin kararla bunu tüm ülkeye gösterecek.”
Basın Kurulu Başkanı Pınar Türenç, “Arkamızda çok yüksek bir bina var. İçeridekiler hukukun en üst kişileridir. Bugün burada yapılacak toplantıda kamu hukukunun tesisi ve korunmasına ilişkin çok hayati bir karar verilecek. hakkımızda bilgi alma hakkı. Bu kararın iptalini diliyoruz. Çünkü “Hukukun zarar gördüğü bu ortamda Anayasa Mahkemesi’nin vereceği bir karar, hukukun ne kadar yüksek olduğunu, adaletin ne kadar önemli olduğunu bize bir kez daha kanıtlayacaktır.” dedi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de konuyla ilgili açıklama yaptı. Özel basın meslek kuruluşlarının, “Sansür Kanunu” olarak bilinen “Yalancı Bilgilendirme Kanunu”nun “kamuya açık yanıltıcı bilgi yayma” hatası nedeniyle hapis cezası öngören unsurunun iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi’nde (AYM) görülen davada, ‘ konusu tartışıldı; “Anayasa Mahkemesi bugün bu yasayı iptal edecek adımı atmazsa, yarından itibaren, geçen hafta Tolga Şardan’a yapılan, tüm gazetecilere yapılacak. Bunun bir sansür yasası olduğunu hepimiz biliyoruz. Eğer bu yasa olsaydı, Gerçek dışı bilgilerin yayılmasını önlemek için çalışacak Türkiye, “Şu anda dünyadaki en büyük dezenformasyon cennetlerinden biri olmazdı” dedi.
Gazeteciler Anayasa Mahkemesi önünde eylem düzenliyor. Fotoğraf: Kıvanç El/DW
Savcılık kararıyla tutuklandı
Bu konuyla ilgili son tutuklama gazeteci Tolga Şardan hakkında yaşandı. Şardan, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatı üzerine 31 Ekim’de T24’te “MİT’in Cumhurbaşkanlığına sunduğu adli raporda neler var?” başlıklı yazı yayınladı. Yazısı gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Aynı zamanda Şardan’ın evinde arama yapılarak dijital materyallerine el konuldu. Ankara Adliyesi’nden SEGBİS üzerinden Çağlayan Adliyesi’ne ulaşılarak ifadesi alınan Şardan, Sulh Ceza Hakimliği tarafından “kamuoyunu yanıltıcı bilgi verdiği” iddiasıyla tutuklandı.
Gazeteci Tolga Şardan gözaltına alındı Fotoğraf: Alican Uludağ/DW
Tutuklama profesyonel basın kuruluşları, gazeteciler ve muhalefet temsilcilerinin tepkisini çekerken, sürpriz adım ise Anayasa Mahkemesi’nden geldi. Anayasa Mahkemesi 2 Kasım’da 8 Kasım’da görüşeceği gündem maddelerini açıkladı. Gündem maddeleri arasında Türk Ceza Kanunu’nun 217A maddesinin iptali talebi de yer aldı. Gündem duyurusunda konu şu şekilde özetlendi.
“13/10/2022 tarihli ve 7418 sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 29’uncu maddesi ile Türk Ceza Kanununa eklenen 217/A maddesinin iptali ve yürütmesinin durdurulması hakkında karar verilmesi talebi” 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı.”
Yargıtay bugün bu iptal talebini esastan görüşecek. “Kamuoyuna yanıltıcı bilgi yaymak” suçundan başlatılan soruşturma kapsamında geçtiğimiz hafta tutuklanan gazeteci Tolga Şardan, 6 Kasım’da serbest bırakıldı.
Bitlis’te yaptığı bir haber nedeniyle “kamuoyuna yanıltıcı bilgi vermek” suçlamasıyla tutuklanan ilk gazeteci Sinan Aygül oldu. Bu suçtan Tatvan’da yargılanan Aygül, 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Dün Halk TV Haber Müdürü Dinçer Gökçe de bir habere istinaden aynı nedenle gözaltına alındı ve adli kontrol kararıyla serbest bırakıldı.
DW Türkçe’ye VPN üzerinden nasıl erişebilirim?
